Jaarlijks 100 doden door gebrek aan orgaandonor

Jaarlijks sterven ongeveer 8% van de patiënten die op de wachtlijst voor orgaantransplantatie staan. Het gebruik van kunstmatige organen kan echter een oplossing bieden. Ingenieurs van de Gentse Universiteit werken mee aan internationaal onderzoek naar het ontwikkelen en optimaliseren van deze levensreddende apparaten. Recent werd hun onderzoek over de kunstnier en de bio-kunstlever bekroond op internationale congressen.

Door de toenemende vergrijzing en onze Westerse levensstijl is de vraag naar orgaantransplantaties sterk gestegen. Maar het aantal beschikbare donororganen voor transplantatie bleef vrijwel constant. Het gebeurt steeds vaker dat een patiënt bezwijkt alvorens een geschikte donor gevonden is. In België stierven het afgelopen jaar meer dan honderd mensen op de wachtlijst voor transplantatie. Dit komt overeen met een mortaliteit van 8% op de wachtlijst. Daarom zijn wetenschappers over de hele wereld al jaren op zoek naar een oplossing voor dit schrijnende probleem.

Hierbij denkt men aan kunstmatige organen. Het bekendste voorbeeld hiervan is de kunstnier. Maar bij leverfalen rest er niets anders dan een transplantatie. De lever is zo complex dat er nog geen goed werkende ‘kunstlever’ bestaat. Daarom worden patiënten met leverfalen momenteel geholpen door het ontgiften van hun bloed met behulp van aangepaste dialysesystemen in combinatie met bijkomende medicatie. Onderzoekers werken nu aan een bio-kunstlever, een synthetisch omhulsel (de bioreactor) die voldoende levercellen bevat om de leverfunctie te ondersteunen of misschien zelfs geheel vervangen.

Dezelfde technieken die ingenieurs gebruiken om pompen, vliegtuigvleugels of chemische reactoren te ontwikkelen kunnen ook dienst doen om kunstmatige organen te ontwerpen. Met computertechnieken kan men ontwerpen simuleren en bepaalde effecten voorspellen. Het is in deze sector dat een deel van het onderzoek van de Universiteit Gent plaatsvindt. Deze onderzoeksgroep heeft een jarenlange traditie in de modellering van kunstorganen

Door tevens de invloed van de kunstniertherapie op de opslag en het transport van toxische stoffen te bestuderen, kan men de patiënt beter helpen. Het onderzoekswerk over de kunstnier werd bekroond met de ‘Prix de la Société de Biomécanique’ (Brussel 2005) en de ‘Presentation Award’ (Engineering with Membranes, Camogli, Italië, 2005).

Bij recent onderzoek staat de verbetering van bio-kunstlevers centraal. Aangezien levercellen één van de meest zuurstofverbruikende cellen in het menselijk lichaam zijn, werd een nieuw model ontwikkeld om het zuurstoftransport en –verbruik in een bio-kunstlever te bestuderen. Dit onderzoek werd recent bekroond door de American Society for Artificial Internal Organs, Chicago (USA, juni 2006). Uiteindelijk kunnen de resultaten van dit onderzoek de efficiëntie van bio-kunstlevers vergroten zodat deze het stadium van klinische toepasbaarheid kan bereiken. Dit zou een redding betekenen voor een alsmaar stijgend aantal leverpatiënten.
Archief van 27 juni 2006.
Guido Van Peeterssen.